حتما با چراغ گوشه داشبورد ماشین که شبیه یک روغن‌چکان کوچک است آشنا هستید. به محض مشاهده آن چراغ خودرو را به آهستگی متوقف کنید چون فشار روغن موتور شما کم شده و این یکی از خطرناک‌ترین مشکلاتی است که می‌تواند برای خودرو شما پیش بیاید. افت فشار روغن موتور باعث خواهد شد، داخل موتور ماشین فلز با فلز برخورد کند و طولی نخواهد کشید که موتور شما از حرکت بیاستد.
اما می‌شود از چنین اتفاقاتی پیشگیری کرد، ما در این مقاله به شما عوامل موثر در کاهش فشار روغن موتور، روش‌های اندازه‌گیری روغن موتور و مفهوم اثر ویسکوزیته را خواهیم گفت. همچنین از یک خطر احتمالی دیگر هم صحبت خواهیم کرد که عواقبش سنگین است. تا انتهای مطلب با رادیس کار همراه باشید.
چرا روغن موتور مهم است؟
در موتور ماشین شما فلز‌ها در مجاورت یکدیگر با سرعت زیاد در حال حرکت‌اند. با افت فشار روغن موتور حرکت فلز سخت، کند شده و قطعات روی هم ساییدگی ایجاد می‌کنند. روغن موتور مهم است چون بدون آن قطعات فلزی دچار آسیب جدی شده و عملکرد موتور را به کلی متوقف خواهد کرد. خسارت مالی این اتفاق بالا خواهد بود چون قطعات آسیب دیده موتور باید جایگزین شوند.
اثر ویکوزیته (گرانروی) چیست؟
شاید در کلام عامیانه به ویسکوزیته، غلظت بگویند. اما آن چیزی بیشتر از این حرف‌هاست. اثر ویسکوزیته به زبان ساده مقاومت در برابر جاری شدن است. اگر شما مایعی را روی یک سطح شیب دار بریزید و کند به پائین شیب برسد یعنی در برابر جاری شدن مقاومت کرده و هرچقدر که این مسیر را کندتر طی کند ویسکوزیته آن بیشتر است.
اندازه گیری ویسکوزیته روغن موتور
اندازه گیری ویسکوزیته کار سختی هست و به یک محیط آزمایشگاهی و ابزار دقیق احتیاج دارد پس انجام آن توسط ما در خانه ممکن نیست. برای همین باید موقع خرید روغن موتور به عددی روی آن با نشان (SAE) نوشته شده و میزان ویسکوزته آن روغن است توجه کنیم. چون اثر ویسکوزیته در دمای مختلف متفاوت است.
دلایل کاهش فشار روغن موتور
فشار روغن موتور شما به دلایل مختلفی می‌تواند کم شود، روشن شدن چراغ روغن موتور هشداری برای جلوگیری از آسیب است برای همین با دانستن دلایل افت فشار روغن موتور شما می‌توانید قبل از اینکه اتفاقی بیافتد از آن پیشگیری کنید.
عدم وجود روغن کافی در موتور
اگر روغن موتور خود را به تازگی عوض کردید اما چراغ چک همچنان روشن است یعنی باید چند چیز را بررسی کنید تا اشکال را بیابید.
اول: سوختن روغن موتور به خاطر مستهلک بودن رینگ‌های پیستون. اگر قطعات موتور شما فرسود باشد یا باعث روغن سوزی می‌شود یا نشتی روغن. پیشنهاد ما تعویض قطعات فرسوده است. چون اضافه کردن روغن مشکل را موقتا حل می‌کند اما دلیل به وجود آمدن آن مشکل همچنان پابرجاست.
دوم: نشت روغن؛ موتور شما طوری طراحی شده که روغن را درون خودش نگهدارد و همینطور اثر ویسکوزیته روغن موتور از نشت آن جلوگیری می‌کند. اما اگر قطعات موتور فرسوده باشند، یا درست سرجای خود قرار نگرفته باشند، روغن موتور، هرچقدر هم که ویسکوزیته بالایی داشته باشند از درز‌ها نشت خواهد کرد.
نکته: اگر روغن موتور را خیلی دیر تعویض کنید، حتی اگر موتور مستهلک نباشد سطح روغن موتور کم خواهد شد. درباره دلایل کم شدن روغن موتور بیشتر بخوانید.
ویسکوزیته خیلی زیاد یا خیلی کم
وقتی ویسکوزیته روغن خیلی زیاد یا خیلی کم باشد در تامین روغن موتور، افت فشار وجود خواهد داشت. اگر ویسکوزیته روغن خیلی پائین باشد، مقاوت آن در برابر جریان کمتر بوده و فشارسنج هشدار افت فشار روغن موتور را روشن خواهد کرد. بالا بودن بیش از حد ویسکوزیته، مقاومت روغن را در برابر پمپاژ شدن در موتور زیاد می‌کند و متعاقبا سیستم هشدار فشار روغن موتور را روشن می‌کند.
تغییرات دما
دمای خیلی پائین یا خیلی بالا باعث اختلال در عملکرد روغن موتور خواهد شد. برای همین روغن موتور خود را مناسب با دمایی که معمولا در آن رانندگی می‌کنید انتخاب کنید.
استهلاک موتور
اگر بررسی سطح روغن با گیج، روغن را در سطح مناسبی نشان می‌دهد، احتمالا یاتاقان های داخل موتور مستهلک شدند. مخصوصا موتورهایی که مسافت‌های زیادی را کار کرده‌اند. اگر از فرسوده بودن موتور ماشین‌تان باخبر شدید بلافاصله قطعات فرسوده را تعویض کنید چون خربابی به باقی قطعات هم سرایت خواهد کرد.
خرابی فشار سنج
اگر همه‌چیز را چک کرده‌اید، و همه قطعات خوب کار می‌کنند اما چراغ فشار روغن موتور همچنان روشن است، به احتمال قوی ایراد از حسگر فشار روغن موتور است. می‌توانید با یک فشارسنج دیگر امتحان کنید اگر فشار نرمالی را نشان داد باید فشار سنج‌تان را عوض کنید. با عوض کردن فشار سنج باید مشکل حل شود، اگر نشد، ممکن است ایراد از پمپ روغن باشد.
استهلاک پمپ
استهلاک پمپ ایرادی اساسی‌ست، سطح روغن ترمز را که با گیج اندازه بگیرید، حد مناسب خواهد بود اما موتور سر و صدای غیر معولی ایجاد می‌کند، این خبر از فرسودگی پمپ روغن شما می‌دهد. مستهلک شدن قطعات پمپ روغن باعث ایجاد نشتی داخلی در آن خواهد شد به همین خاطر نمی‌تواند فشار کافی را تامین کند. هنگام مواجهه با همچین مشکلی موتور ماشین را خاموش کنید و تا برطرف نشدن آن رانندگی نکنید.
فیلتر روغن
در سیتسم روانکاری موتور ماشین، اول فیلتر و بعد فشار سنج قرار دارد، گاهی فیلتر روغن از آلودگی اشباع شده و مسیر روغن موتور را تنگ یا مسدود می‌کند. این اتفاق گاهی به دلیل به تاخیر انداختن تعویض فیلتر روغن، گاهی هم به خاطر ادغام شدن روغن با دوده یا آب پیش می آید.
بالا بودن فشار روغن موتور خوب است؟
جواب این سوال یک “نه” قاطع است. افزایش فشار روغن موتور به اندازه افت فشار آن می‌تواند خطرناک باشد. وظیفه روغن موتور روان کردن حرکت درون موتور است. اگر ویسکوزیته موتور بالاتر از چیزی باشد که موتور توان تحمل آن را دارد. حرکت آن کند شده و متوقف می‌شود.
