حرکت خودرو و پروسه‌ای که باعث آن می‌شود، همگی با یک جرقه آغاز می‌شوند. شمع خودرو در واقع همان قطعه‌ای است که جرقه اولیه برای مشتعل شدن سوخت را ایجاد می‌کند. تعویض شمع خودرو هم یکی از کارهایی است که هر راننده‌ای باید در موردش بداند. کسب اطلاعات مخصوصاً در مورد قطعات موتور ماشین برای حفظ سلامت آن بسیار ضروری است و این کار تنها بر عهده راننده آن ماشین خواهد بود.
شمع موتور هم مانند همه قطعات دیگر عمر مفید و بازدهی خاصی دارد و پس از آن نمی‌توان از این قطعه انتظار عملکرد اولیه را داشت. از آنجایی که این قطعه شروع زنجیره سوخت‌وساز خودرو است، باید توجه ویژه‌ای به آن داشته باشید و با بررسی‌های دوره‌ای و تحلیل عملکرد آن زمان تعویض شمع خودرو را تشخیص دهید. با مراجعه به مطلب خرابی شمع موتور، با انواع مشکلاتی که برای شمع موتور پیش می آید آشنا خواهید شد.
زمان تعویض شمع خودرو را بشناسید
همه کسانی که مالک یک خودرو هستند، علاقه به مسائل فنی ندارند و ممکن است تشخیص زمان تعویض شمع خودرو برایشان مشکل باشد. به همین منظور هم در این مقاله به طور خاص به این موضوع پرداخته‌ایم.
این قطعه از جنس‌های مختلفی تولید می‌شود و مشخصات فیزیکی آن برای هر خودرو ممکن است متفاوت باشد. خوشبختانه شمع، قطعه‌ای نیست که بخواهید دائماً نگرانش باشید و برای تعویض آن اقدام کنید. اگر از شمع با کیفیتی استفاده کنید، برای مدت طولانی نیاز به تعویض آن نخواهید داشت؛ اما به‌طورکلی سازندگان خودروهای امروزی، پیشنهاد می‌کنند که این قطعه با هر 160000 کیلومتر کارکرد موتور تعویض شود. برای آگاهی از بهترین شمع موتور ها، به این مطلب سر بزنید.
علائمی که نشان می‌دهند زمان تعویض شمع خودرو فرا رسیده!
اگر حساب کارکرد و سلامت فیزیکی شمع خودرو را داشته باشید، احتمالاً هیچ‌گاه نیازی به این علائم نخواهید داشت. عموماً هنگامی می‌توانید از طریق این علائم، خرابی شمع را تشخیص دهید که آسیب زیادی به آن وارد شده باشد. البته که بهتر است نگذارید کار به اینجا برسد و قبل از بروز هرکدام از این نشانه‌ها، برای تعویض شمع خودرو اقدام کنید.
سخت روشن شدن ماشین
تنها وظیفه‌ای که شمع خودرو بر دوش دارد، ایجاد جرقه برای سوختن بنزین است. یکی از اولین مشکلاتی که با خرابی شمع اتفاق می‌افتد در واقع سخت روشن شدن ماشین خواهد بود. دلیل این موضوع هم پیداست، شمع جرقه کافی برای مشتعل شدن سوخت ایجاد نمی‌کند. البته گاهی استارت نخوردن ماشین می‌تواند از مشکل باتری باشد که باید پیش از بررسی شمع به آن رسیدگی کنید.
بالارفتن مصرف سوخت
شاید برای شما سؤال باشد که شمع چگونه باعث بالارفتن مصرف سوخت می‌شود؟
در واقع کیفیت احتراق و میزان انرژی آزاد شده از سوخت به جرقه‌ای که شمع می‌زند مرتبط است. کیفیت و قدرت این جرقه هر چقر بالاتر باشد، سوخت بهتر می‌سوزد و انرژی بیش‌تری آزاد می‌کند. اما در شرایطی که شمع فرسوده یا خراب نتواند به‌درستی جرقه تولید کند، موتور باید بیش‌تر از حد معمول فشار را تحمل کند و در نتیجه سوخت بیش‌تر مصرف خواهد شد.
احتراق ناقص
احتراق ناقص، بدسوزی یا میس فایر همه اینها عبارت‌هایی هستند که بر عملکرد ناقص موتور و شمع آن ایجاد می‌شوند. هنگامی که خودرو دچار مشکل بدسوزی است، سوخت خام از موتور خارج شده و به سمت اگزوز می‌رود. این موضوع شاید چندان مهم به نظر نرسد اما در طولانی‌مدت آسیب‌های جدی به موتور وارد خواهد کرد. از نشانه‌های احتراق ناقص هم می‌توان به کاهش و افزایش نامشخص دور موتور اشاره کرد و همچنین سروصداهایی که از موتور شنیده می‌شوند.
شتاب‌گیری دشوار خودرو
گاهی هم از سلامت تمام قطعات موتور خودرو مطمئن هستید، اما با هم با فشار دادن پدال گاز، خودرو باید با فشار زیادی کار کند و در نهایت هم سرعت آن‌چنانی نخواهد داشت. مشکل در این شرایط کاملاً مربوط به خرابی شمع خودرو است. اگر این قطعه جرقه مناسب تولید نکند، موتور تحت‌فشار زیادی قرار می‌گیرد و انرژی لازم از سوخت به دست نخواهد آمد.
صدای بلند موتور هنگام کار درجا
تعداد شمع‌های ماشین دقیقاً برابر با تعداد سیلندرهای آن هستند و در واقع شمع‌ها بالای این سیلندرها قرار می‌گیرند. اگر یکی از شمع‌ها فرسوده یا خراب باشد، توان تولید جرقه کافی را نخواهد داشت و اشتعال سوخت در سیلندر مربوط به آن با مشکل مواجه می‌شود. این ایراد فنی به طور مستقیم روی دیگر سیلندرها هم اثر می‌گذارد و نتیجه آن را به شکل سروصداهایی هنگام کارکرد درجا موتور خواهید شنید.
روشن شدن چراغ چک
خوشبختانه بیش‌تر خودروهای امروزی مجهز به کامپیوترهای مرکزی و سنسورهای مختلفی در قطعات هستند که به‌محض بروز مشکل یا عملکرد ناقص، با روشن‌کردن چراغ چک راننده را آگاه می‌کنند. خرابی شمع خودرو هم یکی از موارد است که باعث روشن شدن چراغ چک می‌شود. بهتر است در این شرایط به مکانیکی مراجعه کنید تا مشکل اصلی ماشین مشخص شود؛ چرا این چراغ ممکن است نشانه‌ای برای مشکلات مختلفی باشد.
تغییر رنگ و ظاهر شمع
اگر برای بازرسی دوره‌ای شمع‌ها را خارج کنید، می‌توانید از روی ظاهرشان تشخیص دهید که آیا زمان تعویض شمع خودرو فرارسیده یا خیر؟
شمع‌های سالم عموماً رنگ سفید یا خاکستری روشن دارند، اما شمع‌های فرسوده تغییر رنگ می‌دهند و کدر خواهند شد. این تغییر رنگ به دلیل تماس مستقیم این قطعه با محفظه احتراق است. به‌مرور زمان رسوبات حاصل از مشتعل شدن سوخت روی این قطعه می‌نشینند و باعث عملکرد ناقصش می‌شوند.
نحوه تعویض شمع خودرو
اگر با کمک علائم گفته شده، تشخیص دادید که شمع خودرو شما نیاز به تعویض دارد، می‌توانید برای تعویض آن دست‌به‌کار شوید. توصیه ما این است که برای این کار به مکانیک و افراد مجرب مراجعه کنید؛ اما اگر می‌خواهید خودتان این کار را انجام دهید باید تمام مراحل زیر را بادقت دنبال کنید.
خرید شمع باکیفیت
اولین و مهم‌ترین مرحله در واقع خرید یک شمع باکیفیت و اصلی است. این چالش برای همه راننده‌ها به‌خصوص کسانی که در خودروهای بنز و بی ام و سوار می‌شوند، وجود دارد؛ چرا که قطعات این خودروهای به‌سختی در کشور یافت می‌شوند. خوشبختانه با کمک فروشگاه اینترنتی لوازم یدکی بنز و بی ام و رادیس کار دیگر این مشکل وجود نخواهد داشت. تنها کاری که باید انجام دهید، انتخاب شمع متناسب با خودرو و ثبت سفارش آن است. در رادیس کار انواع شمع بوش موجود است که می توانید شمع موتور بنز و شمع موتور بی ام و را با ضمانت اصالت کالا خریداری کنید.
1. خودرو را برای تعویض شمع آماده کنید!
اولین مرحله بعد از خرید شمع موتور با کیفیت، آماده سازی خودرو باری تعویض شمع است. رعایت ایمنی و آماده‌کردن خودرو مرحله دومی است که باید برای تعویض شمع خودرو انجام دهید. ماشین را روی سطح صاف پارک کنید و اجازه دهید موتور به طور کامل خنک شود. توصیه می‌کنیم قبل از ادامه کار، باتری را از مدار خارج کنید. هنگام برداشتن قطب‌های مثبت و منفی باتری مراقب باشید که اتصال کوتاه رخ ندهد!
در نهایت هم محفظه و اطراف موتور را از آلودگی و ذرات اضافی پاک کنید؛ چرا که ممکن است وارد سیلندرها شده و باعث آسیب به آن‌ها شود.
2. برداشتن وایر شمع
نحوه تعویض شمع خودرو آن‌چنان هم که به نظر می‌رسد، دشوار نیست. مرحله بعد برداشتن وایر شمع است. انتهای وایر به شمع متصل است و برخی مواقع برداشتن آن ممکن است دشوار باشد. در این پروسه دقت کنید که به روکش وایر آسیبی وارد نشود.
3. خارج‌کردن کویل
سیم‌پیچ یا همان کویل که به انتهای شمع متصل است یک متصل‌کننده برق دارد که باید جدا شود. پس از آن پیچ نگهدارنده سیم‌پیچ را باز کنید و کویل را به جلو یا عقب بچرخانید (برای خودروهای مختلف این بخش متفاوت است!) تا آزاد شود.
4. بازکردن شمع
این بخش نیاز به‌دقت بالایی دارد و برای انجام آن نیاز به آچار بکس متناسب با شمع خواهید داشت. شمع را حدوداً نیم دور در جهت خلاف عقربه ساعت بچرخانید تا آزاد شود. دقت کنید که به شیارهای سیلندر آسیبی وارد نشود؛ چرا که هزینه تعمیراتش بسیار بالا خواهد بود.
5. نصب شمع جایگزین
بادقت زیاد شمع‌های خریداری شده را بررسی کنید که کاملاً مناسب و البته سالم باشند. اگر همه شمع‌ها را با هم باز کرده‌اید، مراقب باشید که هرکدام در جای خود قرار گیرند. در این مرحله اگر کویل‌ها یا وایر فرسودگی دارند، بهتر است تعویض شوند، چرا که در آینده شما را دوباره مجبور به بازکردن موتور خواهند کرد.
6. نصب کویل ها و استارت زدن
کویل‌ها و وایرهای مربوط به هر شمع را روی آن‌ها نصب کنید. بهتر است هنگام جا زدن آن‌ها از کمی گریس مخصوص استفاده شود. در انتها اگر بررسی کنید که همه قطعات به‌درستی در جای خود قرار گرفته‌اند و باتری را دوباره به مدار متصل کنید.
حالا می‌توانید خودرو را روشن کنید. اگر هنگام روشن‌کردن چراغ چک روشن نشود و موتور به‌درستی کار کند شما موفق شده‌اید؛ اما اگر چراغ چک روشن شد، باید به نزدیک‌‌ترین مکانیکی مراجعه کنید تا مشکل شناسایی شود و اگر قطعه به‌درستی در جای خود قرار نگرفته، اصلاح شود.
تعویض شمع خودرو کار حساسی است و بروز هرگونه خطا در این پروسه ممکن است آسیب‌هایی به خودرو شما وارد کند، پس توصیه می‌کنیم که از افراد مجرب و مکانیکی‌ها کمک بگیرید.
